Anne-baba olarak bir çocuğa dünyada 2 şey verebilirsiniz. Ve bu 2 şey çocuğunuzun tüm hayatını şekillendirir. Sevgi ve Eğitim.

Sevgi; koruma, anlama, kabullenmek, destekleme, güven gibi olumlu duyguları içerir. Eğitim ise okulundan verdiğimiz harçlığa kadar öğretilen her şeyi, kuralları, yasakları, inanç ve gelenekleri yani toplumsal değerleri kapsar.

Ve bu 2 önemli değerin fazlası da eksiği de zararlıdır.

• -Aşırı sevgi-Yetersiz sevgi.
• -Sıkı eğitim-Gevşek eğitim.

Aşırı sevgi, dışarıdan çok iyi gibi gözükse de aşırı korumacılığa sebep olur. Ve çocukta öz güvene neden olması gereken sevgi bir bağımlılık ve güvensizliğe sebep olur. Ailesi dışına çıktığında kendisini ait olmadığı bir yerde yaşıyormuş gibi hisseder çocuk.

Yetersiz sevgi de ise kendine karşı güvensizlik ve şiddet duyguları gelişir.

Peki Ne Yapalım?

Çocuklar her şeyi yaşayarak öğrenmeye yatkındır. Her şeyi görmek ve denemek isterler. Sıcaklığın daha önce ne olduğunu hiç görmemiş bir çocuk ateşe elini daha kolay değdirebilir. Böylece çocuklar doğruları öğrenene kadar bir çok hata da yapabilir.

İşte çocuklarımızın yaptığı bu hatalar karşısında çocukların kendisini değil yaptığı hataları eleştirebiliriz. “Sen kötü bir çocuksun” demek yerine “Bu yaptığın kötü bir davranış” demeliyiz. Hem hatasını düzeltmesini sağlarız hem şahsını hedef almadığımız için güven duygusunu zedelememiş oluruz.

Aynı şekilde yaptığı iyi davranışlar için de kendisini değil davranışı övmeliyiz. “Sen harikasın, farklısın” yerine “Bu yaptığın harika bir davranış” dersek hem davranışın devamını sağlarız hem çocuğun benlik duygusunu şişirmemiş oluruz. Benlik duygusu büyüdükçe bencilliğe ve şiddete yol açar.

Gelelim Eğitime…

Sıkı eğitim; her şeyden önce anne-babanın çocuklarını birey değil bir proje olarak görmesi demektir. Onların disiplininde, onların istediği dersleri, onların koyduğu saatlerde, onların koyduğu kural ve ceza sistemiyle çalışması demektir. Sıkı eğitimde en ufak bir hataya yer yoktur. Çocuk mükemmel olmak zorunda ve hatta anne-babanın istediği mesleği kazanmak zorundadır. Bu eğitim tarzı çocuğun kişiliğini yok sayar ve çocuk başarılı olsa bile tek başına hiçbir şeye karar veremeyen pasif bir birey olur. Bu çocuklar kibar, uslu, dürüst ve başarılıdır belki ama aynı zamanda aşırı hassas, çekingen, içine kapanık ve kolay etkilenen alıngan bireylerdir.

Gevşek eğitim; sanki çocuğa önem veriyormuş ve onun istekleri ön plandaymış gibi zannedilebilir. “Çocuktur, yapar“, “Çocuğu hoş gör, üstüne gitme, boş ver” gibi yaklaşımlarla eğitimi serbest bırakılan çocuk gelişemez. Bu şekilde gevşek bir eğitimle dsiplinsiz yetiştirilmiş çocuklar sabırsız, bencil ve anlayışsız bireyler haline gelir ve olgunlaşamazlar.

Peki Sonra Ne Oluyor?

• Aşırı sevgi + Gevşek eğitim = SORUMSUZ
• Aşırı sevgi + Sıkı eğitim = NEVROTİK
• Yetersiz sevgi + Gevşek eğitim = PASİF / DONUK
• Yetersiz sevgi + Sıkı eğitim = SALDIRGAN / ANTİSOSYAL

Bir sonraki yazıda bu davranış biçimleri ve sonuçları hakkında daha detaylı paylaşımlarda bulunacağım. Çocuğunuz size aittir ama hayatı değil. Onun kısa süreli bir çocukluğu ve kendine ait kocaman bir hayatı vardır. Ve siz onu bu hayata hazırlamak zorundasınız ona bir hayat sunmak zorunda değil. Ki mümkün de değildir. O yüzden çocuğunuzun davranışları kadar kendi davranışlarınızı da gözlemleyin ve gerekirse kendinizi de eğitin. Çocuğunuzla taraf olmak yerine beraber mutlu olduğunuz huzurlu yuvalarınız olması dileğimle…