Sırt çantası kullanımı okul çağındaki çocuklar için okul araç-gereç ve kitapların taşınmasında en pratik ve uygun yol. Ancak çocukların bedensel gelişim gösterdiği bu dönemlerde uygunsuz çanta taşıma, ağrı ve önemli kas iskelet sistemi problemlerine yol açıyor. Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Salih Baran, omurgaya aşırı yüklenmenin ve çantanın uygun olmayan pozisyonda taşınmasının duruş bozukluklarına yol açarak sırt ve boyun ağrılarına neden olabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Okul dönemindeki öğrencileri en zorlayan konulardan birisi de kitap ve defterleriyle dolu ağır çantaları taşımak zorunda kalmaları. Gelişim çağındaki bu çocukların yüklendikleri bu ağırlık nedeniyle bir takım sağlık sorunları ile karşılaşabileceklerine dikkat çeken Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Salih Baran, öğrencilere ve ailelere önemli hatırlatmalarda bulundu.

Çantanın Ağırlığı Kilonun %15’ini Geçmemeli

Çanta hafif, ancak dayanıklı malzemeden yapılmış olmalıdır. İki adet boynu ayarlanabilir omuz askısı olmalıdır ki, tek taraflı omuz askısı olanlar yükü eşit olarak dağıtamazlar. Bel ve göğüs kemeri mutlaka bulunmalıdır. Ağır yükün daha eşit olarak dağıtılmasını sağlarlar. Çantanın ağırlığı kullanın kişinin ağırlığının en fazla %15’ini geçmemelidir, bu oran ilkokul çocuklarında 3-4 kg, diğer çocuklarda 5-8 kg arasındadır. Çantanın sırt pedi iyi olmalı; aksi takdirde çantadaki sert cisimler veya kitapların sert uçları sırta batarak rahatsızlık verebilir. Tekerlekli sırt çantaları özellikle çok ağır taşıyan çocuklar için daha konforlu olabilir.

Aileler Ağrı Kontrolü Yapmalı

Ağır sırt çantası taşıyan çocuklar yükü dengelemek için öne doğru eğilerek kamburlarını artırarak yürürler. Ayrıca çocuklar ağır çanta taşırken oluşan dengesizlik sonucu daha kolay düşüp yaralanabilirler. Ailelerin sık sık çocukların boynunda ve sırtında ağrı olup olmadığını sorgulamaları önem arz eder. Ayrıca ellerde bacaklarda ağrı, güçsüzlük, uyuşma ve karıncalanmaların da olması önemli belirtidir.

Skolyoza Neden Olabilir

Sırt çantası uygun bir şekilde kullanılmaz ise çocuklarda kas, eklem ve sinir zedelenmelerine yol açarak boyun, sırt, bel ve omuz ağrısıyla beraber kollarda ve bacaklarda ağrı ve uyuşmalara yol açabilir. Bununla beraber ağrı ve uygunsuz sırt çantası kullanımında sırt eğrilikleri (skolyoz), duruş bozuklukları, bozuk yürüyüş ve hatta ciddi süregen omurga ağrılarına neden olabilir.

Ağır Eşyalar Sırta Yakın Yere Konmalı

Sırt çantasının sağa ve sola eşit derecede yük dağıtacak şekilde orantılı yerleştirmek gerekiyor. Tek tarafa atılan çantalar belirli kaslarda zorlanmalara neden olur. Omuz askılarının omuzların üzerinde uygun oturtarak ayarlamak önemlidir. Askılar, çanta vücuda yaklaşacak şekilde sıkılaştırılır ve belin 5 cm üstünde olacak şekilde ayarlanır. Ağır eşyalar sırta yakın ve ortaya yerleştirilmelidir. Sırt çantası taşırken yerden bir şey alınacaksa çömelerek dizler kırılıp alınmalı, öne doğru eğilmekten kaçınmalıdır. Ağır sırt çantası taşıyan çocuklar, düzenli olarak sırt ve bel kaslarını güçlendirici egzersiz yapmalıdır.

Çekçekli Çanta Alternatifi

Tekerlekli ve çekçekli çantalar okullarda oldukça yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Eğer okul kuralları ve ulaşım şartları için önemli bir sıkıntı oluşturmuyorsa tekerlekli veya çekçekli sırt çantası iyi bir seçenek olabilir. Ancak çok ağır olup merdiven çıkmakta zorluk ve koridorlarda düşme riski yaratabilir.