Anayasa Mahkemesi (AYM) kadının evlendikten sonra kendi soyadını tek başına kullanabilmesinin önünü açan bir karara imza attı. Buna göre, Türk Medeni Kanunu’nun kadınlara erkeğin soyadını alma zorunluluğu getiren 187. maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verildi.

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu’nun 187’inci Maddesi’ndeki “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir.” hükmünü eşitliğe aykırı bularak iptal etti.

Kadın Kocasının Soyadını Alması Kanunu Neden Değişti?

Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan ibareye göre: “Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür.” Kadının kocasının soyadını alması durumu bu hükme aykırı bulunduğundan Anayasa Mahkemesi kararı değiştirdi.

İslam’a Göre Kadın Kocasının Soyadını Almalı mı?

Soyadı meselesinin tarihi henüz yenidir ve İslam tarihi boyunca uygulanmamıştır. “Soyadı” kişinin hangi soya ait olduğunu, kimlerden geldiğini ve bir anlamda kimin çocuğu olduğunu gösteren bir işarettir. Bu açıdan, bakıldığında, eğer bugün millet içinde ya da milletlerarası bir kolaylık sağlıyorsa ve de bu kolaylığı bizim tarihimizde kullanılan “künye” ve “lakap” gibi uygulamalar bugün artık temin edemiyorsa soyadı uygulamasında bir mahzur olmaz denebilir.

İslam’da da önemli olan, kişinin nesebinin belli olması,(bk. Kâsimî, Serafu’1-esbhat 5) ve kimlerden doğmuşsa onlara nisbet edilmesidir. Soyadı uygulamasının câiz olmadığı konusunda da bir nas yoktur. Buna göre, kadın kendi soyadıyla devam edebileceği gibi, eşinin soyadını da alabilir.