Susamgillerden olan kinoa Peru’da, İnka’lar tarafından yetiştirilen antik bir tahıl türüdür. Kökeni Güney Amerika’ya dayanan kinoanın, Almanlar ve Güney Amerikalılar tarafından mısır ve patatesin yanında üçüncü ana besin olarak tüketildiği bilinmektedir. Bu nedenle antik çağda ana tahıl maddesi olarak kullanılmıştır.

İspanyol istilasından sonra uzun bir süre kinoanın yetiştiği tarlalar yok edilmiş ve yetiştirilmesi yasaklanmıştır. 1980’lerde ABD’de yeniden keşfedilip, ihraç edilene ve yetiştirilene dek kullanılmamıştır.
Birleşmiş Milletler tarafından 2013 ‘Kinoa Yılı’ ilan edilmiştir. Türkiye’de sadece beyazı bulunan kinoanın kırmızı ve siyah da olmak üzere 3 rengi bulunmaktadır.

Besin Değeri:

– Tam tahıllarda lisin aminoasidi genellikle bulunmamakta ya da çok az miktarda bulunmaktadır. Ancak kinoa, diğer tam tahılların aksine lisin gibi diğer 8 temel amino asidi de, insan gereksinimini karşılayacak miktarda içermektedir.

– En büyük özelliği gluten içermemesidir.

– Kinoanın protein yapısı buğdaydaki gibi gluten şeklinde olmadığı için sindirimi ve hazmı daha kolaydır.

– Susamgillerden olmasına rağmen yağ oranı düşük, protein miktarı ise oldukça fazladır.

– Kinoa, bir tahıla oranla yüzde 15-20 gibi yüksek oranda proteine sahiptir.

– Kalsiyum, demir, magnezyum ve fosfor açısından zengindir.

– A, B, D, E, K vitaminlerini içermektedir.

– Yüksek miktarda posa içermektedir. 100 gramında 6 gram posa içermektedir.

– Bitkisel protein kaynağı olduğu için kolesterol içermemektedir.

– Glisemik yükü düşük olduğu için kan şekeri problemi olan kişiler tarafından rahatlıkla tüketilebilir.

– 100 gramının enerjisi 372 kaloridir.

Kinoa nasıl ve ne kadar tüketilmeli?

Kinoa, tüketilmeden önce daha sert olan dış kabuğun ıslatılması gerekmektedir. Böylelikle içindeki enzimlerin hareketiyle geriye tohumun daha yumuşak kısmı kalmaktadır. Suda bekletilmediği ya da bekletilemediği durumlarda ıslatılarak pişirilir, bolca yıkanırsa da pişme süresi değişmemekte yaklaşık 15-20 dakika gibi kısa bir süre almaktadır. Ancak önceden suda bekletilmediğinde, dış kabuğı ıslatılmadığında eklenecek su miktarı değişmektedir.

Bulgur ve pirincin en iyi alternatifi olan kinoa bulgur/pirinç ölçüsü kadar bu besinlerin kullanıldığı her yerde kullanılabilir.
Yeşil salataların üstünde, ekmek içinde, çorbalarda kıvam arttırıcı olarak da tercih edilebilir. Kahvaltı gevreği şekline getirilen işlenmiş kinoa sütle karıştırılarak kahvaltıda da tüketilebilir.

Kinoa ve Sağlığımıza Olan Etkisi:

– İçerdiği bitkisel kimyasalların özellikle meme kanserine karşı koruyucu olduğu bilinmektedir.

– Yüksek tansiyonu önleyerek, kalp rahatsızlıklarına karşı olumlu geri bildirimlerinin olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır.

– Laktoz intoleransı veya inek sütü alerjisi olan bireyler günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak amacıyla, ana öğünlerde salatalarının içine ekleyerek tüketebilirler.

– Yüksek protein içeriğiyle vejeteryan bireyler için de iyi bir protein kaynağı olarak tüketilebilir.

– Kabızlık tedavisinde yüksek lif içeriği nedeniyle yararlanılmaktadır.

– Anti – aging yani yaşlandırmayı geciktirici etkisi bilinmektedir.