Terleme sıcak havalarda ve egzersiz esnasında vücut ısı dengesini sağlayan fizyolojik bir mekanizmadır. Ayrıca korku, stres ve heyecan nedeniyle terlemede artma olabilir. İnsan vücudundaki ter bezlerinin kontrolü sempatik sinir sistemi tarafından sağlanır.
Hiperhidrozis, kişinin genel veya bölgesel olarak aşırı terlemesine denir. Fiziksel aktivite ve ortam ısısından bağımsız olarak özellikle stres, korku ve heyecan yaratan durumlarda bariz şekilde ortaya çıkar. Genellikle ellerde avuç içi (%90) ve koltuk altlarında (%70) aşırı terleme durumu söz konusudur. Ayak terlemesi ve yüzde kızarıklıkta eşlik edebilir.
Okan Üniversitesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Muzaffer Metin, ‘’Kişilerin iş ve sosyal yaşamı ciddi şekilde bozulabilir. Ders notu yazmak, yazılı sınavlara katılmak, tokalaşmak, özellikle gençlerde el ele tutuşmak bu kişiler için gerçek bir ızdıraptır. Bu yüzden de el teması gerektiren tüm ortamlardan kendilerini uzak tutmaya çalışırlar. Toplumdaki erişkin nüfusunun yaklaşık %1 inde bölgesel aşırı terleme görülür. Görülme sıklığı erkeklerde biraz daha fazladır. Ergenlik ve yirmili yaşlarda sıklıkla ortaya çıkar. Neden oluştuğu bilinmemektedir. Ancak hiperhidrozisli kişilerin yakın akrabalarında sıklıkla bu duruma rastlanır’’ dedi.
Prof. Dr. Muzaffer Metin, ‘’Bu kişilerin çoğunda şikayetler başlangıçta sosyal yaşamlarını çok fazla kısıtlamayacak şekilde hafif şiddettedir. Ortam sıcaklığına bakmaksızın bu kişilerin el ve ayak ayaları, bileklerine kadar her zaman nemli ve soğuktur. Stres, heyecan veya başka bir uyaran ile birlikte el ve ayak parmağı uçlarında bol miktarda terleme görünür’’ açıklamasını yaptı.
Aşırı Terlemede Tanı Nasıl Konur?
Genellikle hastaların şikayetleri ve fizik muayene bulguları ile tanı konulmaktadır. Ancak guatr hastalığı, şeker hastalığı veya başka sistemik hastalıklar gibi aşırı terlemeye neden olan diğer hastalıklar ayırıcı tanı için her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Bu hastalıklarda terleme sadece el, ayak ve koltuk altlarında sınırlı kalmaz. Çoğunlukla genel vücut terlemesi ile hekime başvururlar ve tanı için ileri tetkikler gerekmektedir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Aşırı terleme kişilerin sosyal yaşantısını, öğrenimini, iş hayatını, psikolojik durumunu etkiliyorsa mutlak suretle tedavi edilmelidir. Hasta hekim iletişimi büyük önem taşır. Özellikle tüm tedavi yöntemleri, başarı oranları ve oluşabilecek istenmeyen durumlar hastalara ayrıntılı olarak anlatılmalıdır.
Okan Üniversitesi Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Muzaffer Metin, tedavi seçeneklerini anlattı.
Medikal tedavi: Terleme önleyici pomad ve losyonlar, deodorantlar
İyontoforez (elektriksel akım): el ve ayakla terlemelerinde kullanılır.
Botolinum Toksini (Botox) enjeksiyonu: özellikle el ve ayak terlemelerinde etkilidir. Ancak 4-6 ay sonra etkinliği son bulur.
Cerrahi tedavi: Günümüzde artık sadece endoskopik yöntemlerle yapılmaktadır. Kamera eşliğinde tek delik açmak suretiyle gerçekleştirilir. Genel olarak ETS (endoskopik torakal sempatektomi) olarak isimlendirilir. Özellikle el ve koltuk altı terlemelerinde uygulanmaktadır. %95-100 oranında kalıcı çözüm sağlar.
Cerrahi tedavinin esası aşırı çalışarak fazla terlemeye neden olan sinirlerin kesilmesi, çıkarılması veya klipslenmesidir. Bu yöntemle el terlemesinde %98, koltuk altı terlemesinde %80-90 üzerinde başarılı sonuç alınmaktadır.
Yorumlar