Kadınların en sevdiği yiyeceklerden biri olan çikolata, adını duyduğumuzda bile gülümsememizi sağlayan bir mutluluk kaynağı. Çikolata kistinin ise sözünü ettiğimiz masum yiyecek ile hiçbir ilgisi yok. Kadınlarda sıklıkla görülen çikolata kisti (endometrioma), üreme sağlığı açısından risk oluşturan bir sağlık sorunu olarak tanımlanıyor. Günümüzde her 8-10 kadından birinde görülen çikolata kisti, yumurtalık kapasitesinin azalmasından kısırlığa kadar birçok sağlık sorununa yol açabiliyor.

Neden ‘çikolata’ kisti?

Çikolata kisti hücreleri, adet kanaması şeklinde dökülmesi gerekirken, eğer bir organın içinde kaldıysa ve dışarıya akamadıysa yumurtalığı içinde kist şeklinde birikebilir. Biriken kanama, zamanla koyu kahverengi ve kıvamlı bir sıvıya dönüşür. Bu benzerliğinden ötürü “çikolata kisti” denmektedir. Gebelik ve emzirme dönemlerinde, adet kanamaları duracağı için çikolata kisti küçülebilir veya tamamen kaybolabilir. Çikolata kisti, adet kanaması ile üreyen bir hastalık olduğu için gebelikten sonra tekrar etme ihtimali olabilir.

Belirtileri nelerdir?

Çikolata kisti, her kadında farklı şikayetlerle kendini gösterebilir. En belirgin özelliği, adet kanamalarının çok sancılı geçmesidir.

• Kist büyüyerek iç organlarda yapışıklığa sebep olduysa ağrıların şiddeti artar.
• Çikolata kisti; rahim iç organlarda yapışıklıklara neden olduysa cinsel ilişki ağrılı olabilir.
• Barsak yapışıklığına neden olduysa büyük tuvalet sırasında ağrı olabilir.
• Tüplerde ve yumurtalıklarda yapışıklığa neden olduysa hamile kalmada sorun yaşanabilir.

Tedavisi mümkün mü?

Eğer doktor tarafından konmuş çikolata kisti tanınız varsa uygun aralıklara muayene olmalı, ultrasonografiye girmeli ve doktorunuzun uygun gördüğü aralıklarda CA-125 kan testi yaptırmayı ihmal etmemelisiniz.

Çikolata kisti, sancılı adet kanamalarına sebep oluyorsa hastalık süreci bir doktor tarafından izlenilmelidir. Tedavi edilmeyen çikolata kisti hastalığı, günlük hayatınızdaki işlerinizi aksatacak kadar ağrı çekmenize neden olabilir.

Yakın zamanda gebe kalmak gibi bir niyetiniz yoksa günlük hap kullanımı ile adet kanamanızı ve sancılarınızı kontrol altına alabilirsiniz. Gebelik planınız varsa doktorunuzun gözetiminde yumurtlamayı artıran ilaç tedavisine başlayabilirsiniz.

Çikolata kisti, kadınlardaki yumurtalık kapasitesinde azalmaya yol açabilir. Bu aşamada; eğer hastanın tüpleri açık ve sağlam ise aşılama, tıkalı ise tüp bebek tedavisi yapılması gerekebilir.

Çikolata kisti, hızlı bir büyüme ile organ yapışıklığına neden olduysa laparoskopi veya açık ameliyatla kistin alınması ve yapışıklıkların çözülmesi gerekebilir. Cerrahi tedavi uygulamasında; sadece kistin alınacağı ve yumurtalığın sağlam kısımlarının korunacağı konusunda emin olmalısınız. Çikolata kistinin cerrahi tedavisinde ana amacın hem çikolata kistinden kurtulmak hem de doğurganlığın korumak olduğunu unutmayın.

Doğum yapmak ve uzun süre emzirmek, yumurtalıktaki çikolata kistinin tekrarlamasını azaltabilir veya erteleyebilir.