Çocuklarda İştahsızlık

İştahsızlık, çocukluk döneminde sık rastlanan bir durumdur ve pek çok nedenden dolayı oluşabilmektedir. Kimi zaman anne babaların takıntısı haline gelse de çoğu zaman sağlık sorunları ya da psikolojik etmenler çocukların iştahsızlığında etkin olabilmektedir.

Kansızlık, barsak parazitleri, ateş gibi sağlık sorunları ve diş çıkarma gibi çocuğa özel fizyolojik durumlar iştahsızlığa neden olmaktadır. Pek çok ebeveyn yalnızca kuruntudan ibaret bile olsa çocuğunun gerektiği gibi beslenemediğini düşünür. Bu noktada çocuğun gerçekten iştahsız veya yeteri kadar beslenip beslenemediğinin iyi bir gözlem sonucu tespit edilmesi gerekmektedir. Eğer çocukta gerçekten iştahsızlık belirlendiyse ve bu durum büyüme gelişmesinde olumsuz etki göstermekteyse mutlaka çözüm arayışına gidilmelidir.

İştahsızlık İçin Neler Yapılabilir?

1. Çocuğunuza, beslenme eğitimi verin: Beslenmenin önemini anlaması için hikayeler, masallar anlatabilir, sağlığımız için beslenmenin yerini oyunlarla kavramasına yardımcı olabilirsiniz.

2. Yemekten keyif almasını sağlayın: Ayına ve/veya yaşına göre değişmekle birlikte yemekten keyif alması için farklı oyun teknikleri deneyebilirsiniz. Zeytinden göz yapacağınız, domatesi ağız, misket köfteyi burun olarak kullanacağınız bir makarna tabağı hazırlayabilir, besinleri çocuğunuzun hoşuna gidecek hale getirebilirsiniz. Çocuğunuzun tabağında yapacağınız yaratıcı değişiklikler onun çok erken yaşlarda gelişen görsel zekasına da yardımcı olacak ve yemeği zorunluluktan çıkartarak eğlenceli bir hale dönüştürecektir.

3. Çocuğunuzun rol modeli olduğunuzu unutmayın: Sürekli sizi takip eden, hareketlerinizi taklit etmeye her an hazır bulunan çocuklarınızın beslenmede sizi örnek alacağını unutmadan hareket etmek gerekiyor. Besin seçen bir anne-babanın ne yazık ki çocuğunda da aynı besinden kaçış gözlenmektedir. Çocuğunuzu doğru yönlendirebilmek adına besin seçmeden, mümkün olduğunca her besin grubundan azar azar da olsa tabağınızda bulundurmaya özen gösterin.

4. Çocuğunuzu yemek yemesi için zorlamayın: Çocuğunuza zorla yemek yedirmek, ısrarcı davranmak çocuğunuzun yemekten daha fazla soğumasına ve uzaklaşmasına yol açabilmekte ve bu durum alışkanlık haline gelerek süreklilik gösterebilmektedir.

5. Yemekten önce sıvı alımını azaltın: Mide kapasiteleri çok gelişmiş olmadığı için yemek öncesi sıvı alımı yüksek olan çocuklar öğün saati geldiğinde tokluk hissi nedeniyle besin alımını reddeder. Bu nedenle çocuğunuzun yemekten 1 saat öncesine kadar sıvı alımını sınırlandırın.

6. Çocuğunuzu yemek yemesi için ödüllendirmeyin: Yemeğini yemesi karşılığında ona bir şeyler alacağınızla ilgili yapılan vaat cümleleri kısa süreli çözüm olsa da çocuğun yaptığı ya da yapacağı her girişimde karşılığında bir ödül istemesine yol açacaktır. Bu yöntemden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.

7. Yemek saatlerinizi düzenleyin: Belirli saatlerde yemek yeme alışkanlığı kazanması çocukların yemek disiplinine yardımcı olmaktadır.

8. Yemeğini herhangi bir iş yapılırken yemesine engel olun: Gerek düzenli beslenme alışkanlığı kazanmak, gerek çocuğunuzun bilinçli besin tüketimini sağlamak için ayaküstü ya da TV karşısında çizgi film açıkken beslenmesini önleyin. Bu durum dikkat dağınıklığı nedeniyle besin reddine yol açabilmektedir.

9. Tabağını aşırı doldurmayın: Yemeklerden azar azar koyarak gözünü korkutmamış ve yemek isterse tekrar alabileceğini vurgulayarak çocuğunuzu motive etmiş olursunuz.

10. Başka çocuklarla mukayese etmeyin: Çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamanız yemeğe karşı direnç geliştirmesine ve özgüven kaybına yol açabilir.

11. Tanışmadığı besinlerde porsiyonu küçük tutun: Hiç tüketmediği besinlere, ufak porsiyonlar ile başlayın. Sebze tüketmiyorsa sebzeli bir makarna ya da sebzeli bir börek ile değişik tat ve tarifler deneyin. Tatlara alıştıkça miktarını ve sunum şeklini değiştirin.

12. Yemeği reddettiği durumlarda inatlaşmayın: Güzel bir sunum, küçük porsiyonlar, iyi oluşturulmuş bir masa düzenine rağmen yemek yemeği reddeden çocuğunuza ısrarda bulunmayın ve onunla bu konuda tartışmayın. Tabağı önünden alın ve sofrada oturmaya zorlamayın. Sabırlı olun ve 2- 3 saat sonra yemek yedirmeyi tekrar deneyin. Aç kaldığını ya da kalacağını düşünerek farklı alternatifler sunmanız çocuğunuzun bilinç altında yer edecek ve hep alternatif besinlere yönelecektir.

13. Tükettiği besinlerde çeşitlilik yaratın: Aynı yemekleri, çocuğunuzun önüne sık sık koymak yerine farklı hazırlama ve pişirme yöntemleri kullanarak değişik yemekler yaratın. Örneğin; bir gün patatesli köfte yaptıysanız diğer gün pideli yoğurtlu bir köfte deneyin ve çocuğunuzun da bu durumda keyif aldığını fark edin.

14. Çocuğunuzu sağlıksız atıştırmalardan koruyun: Çocukların pek çoğu; gofret, çikolata, kek, şeker, cips gibi yiyecekleri tüketmeyi çok sevmektedir. Ancak bu yiyecekler, hem sağlıksız hem de ana öğün öncesi tüketildiğinde besin alıma engel olacağı için çocuklarda iştahsızlığı tetikleyici rol oynayacaktır. Daha seyrek tüketilmesi ve hemen öğün öncesi verilmemesi doğru olacaktır.