Kumaşlarla sürekli iç içe olunca isimlerinin manalarını da düşünmeden edemiyor insan. İstisnasız herkesin dolabında kot kumaştan üretilmiş bir parça vardır. Buna çocuklarda dahil. Peki kot nedir ve ismi neden “Kot” olarak konmuştur? Tarihçesini okuyunca eminim sizde benim gibi seveceksiniz.

Dünyadaki her dilde geçerli kabul edilmiş “Denim” veya “Jean” kelimeleri Türkiye’de de oldukça yaygın. Asıl memleketi Amerika olarak bilinse de, 17. Yüzyılda Fransa’da ortaya çıkmıştır. Amerika olarak bilinmesindeki neden ise, 19. Yüzyılda California’da altın işçilerine üretim yapan, 24 yaşındaki Levi Strauss’un, Levi’s markasıyla işçilere lacivert renkte denim pantolonlar üretmesi. Pantolonun bu kadar tercih edilmesinde ki sebep ise, kiri belli etmemesi ve sağlam bir kumaş olmasından dolayı uzun yıllar kullanıma uygun olması. Levi, Alman asıllı olmasına rağmen markasının çıkış yerinin Amerika olmasına neden olmuş. Bunun sebebi ise denim pantolonun üretimini bir sanayi haline dönüştüren ülkenin Amerika olması.

Nasıl Dünya Markası Haline Geldi

Şimdilerde de olduğu gibi, bir şeyi popüler yapmak ve daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamak için ünlü aktör ve aktrisler kullanılırmış. 1950’li yılların popüler jönü James Dean, oynadığı bir filmde denim pantolon giyinince ortalık karışmış ve tüm gençler bu pantolondan giyinmeye başlamış. Bu sebeple Levi’s bir dünya markası haline gelmiş. Zamanında işçiler için üretilen “Jean”, James Dean ile başladığı popülaritesiyle herkesin vazgeçilmezi olmaya devam ediyor.

Muhteşem Kot

Çoğu insanın sıklıkla kullandığı “Kot”, sanıldığının aksine bir kumaş ismi değil, “denim” kumaştan üretim yapan bir pantolon firmasının ismiydi. 1950 yılında tüccarlık yapan Muhteşem Kot isimli bir terzinin markasıdır. Ne yazık ki o, ismi tarihte saklı kalanlardan biri.

“Kot” Markası Nasıl Oluştu?

Muhteşem, Avrupa’ya yaptığı bir seyahatte daha doğrusu terziliğini geliştirmek için gittiği Fransa’da farkına vardığı “denim” kumaşı araştırır. Sağlamlığı, kiri belli etmemesi ve Avrupa’da işçiler tarafından tercih ediliyor olması, Muhteşem’i Türkiye’de “blue Jean” üretimi yapma fikrine çok ısındırmış olacak ki, döner dönmez işçiler ve köylüler için üretime geçer. 1960 yılında “Kot” markasını tescilleterek, Türkiye’de ilk “denim” kumaştan üretim yapan kişi olarak tarihe adını yazdırır.

Şimdilerde bu markanın ismini hiç duymuyoruz değil mi? Bunun sebebi ise yabancı markaların yerli piyasaya girmiş olmaları. 1980 yılına kadar 1.sırada olan Kot markası, piyasaya farklı isimlerin girmesi ve modellerin çeşitlenmesiyle; günde 200 adet pantolon üretimi yapan firma zarar görmüş ve 1992 yılında üretimi durdurarak firmasını kapatmıştır. Firma kapanmış olabilir fakat bu isim hala hayatımızda. Bir marka olarak değil, bir kumaş ismi olarak güncelliğini devam ettirmekte.

Ünlü tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık “15-17. yüzyılları arasında Denizli ve Akhisar yöresinde çok fazla pamuk yetiştiriliyordu. Türk pamuğu ince elyaf değildi. Dolasıyla yapılan kaba pamuklu elbiseleri, köylü ve fakir insanlar kullanırdı. Daha sonra pamuklular Hindistan’dan gelen mavi (çivit) ile boyanmaya başlandı.” diyor ve denim kumaşın Türkler tarafından bulunduğunu söyleyerek bugüne kadar yazılan tezleri çürütüyor. Avrupa’da bulunduğunu sanmamızın nedenini ise ihracatın ilk kez Fransa’da yapılmış olması.

Sonuç olarak, tarihimizde saklı kalan gerçekleri okudukça çok üzülüyorum. Bunun üzerinden o kadar fazla zaman geçmiş ki, şimdi biri çıksa aslında “denim” kumaşı biz bulmuşuz dese güler geçerler. Bundan sonrası için umarım var gücümüzle sarılırız yapacağımız tüm işlere.

Konuyu toparlayacak olursak yıllar öncesinden bu yana güncelliğini kaybetmeden hala modanın içerisinde olmaya devam eden denim pantolonlar hatta gömlekler, etekler, elbiseler, ceketler, çantalar, ayakkabılar 7’den 70’e herkesin vazgeçilmezi. Kullanımı ve kombini rahat bu kumaş neredeyse her gün üzerimizde. Ne kumaşlar geldi geçti denim gibi olanı yok. Benim için efsanevi bir kumaş. Hem yazın hem kışın kullanıma müsait. Teşekkürler Muhteşem Kot…