Sağlıklı Yaşamak İçin Kahvaltı En Önemli Öğün
Günümüz hayat tarzında, kahvaltı unutulmaya başladı ya da ayak üstü atıştırılan bir sandviç veya açmaya kahvaltı denilir oldu.
Günün bu en önemli öğünü için eskiler: “-Sabah kahvaltısı altın, öğle yemeği gümüş, akşam yemeği bakırdır.” derdi. Hatta uzmanlar da “-Kral gibi sabah kahvaltısı, prens gibi öğle yemeği, yoksul gibi akşam yemeği yiyiniz.” derler.
Kahvaltı Neden Bu Kadar Önemlidir?
Sindirim sistemimiz, öyle düzenli bir çalışma temposuna sahiptir ki, besinleri özelliklerine göre belli sürelerde özümseyebilir. Meselâ 100 g. meyve, 1 bardak süt ve iyi çiğnenmiş bir dilim ekmeğin sindirilip mideden bağırsaklara geçmesi 3 saat sürer.
Bunun için sindirim sistemimizi her dakika bir şeyler yiyip içip öğütmekle görevli bir değirmen sanmayalım. Esasında doğru ve dengeli beslenme alışkanlıklarını erken yaşlarda kazanmalı ve kazandırmalıyız.
Günlük enerjinin yaklaşık yarısı, iyi bir kahvaltıdan sağlanır. Dolayısı ile kahvaltı günün en önemli öğünüdür.
Her sabah, bir önceki akşam yediklerimizi sindirmiş olarak uyanırız. 10-12 saat boyunca dinlenmiş sindirime hazır bir mide yiyeceklerimizi beklemektedir. Enerjimiz ise bütün gece hayâtî faaliyetlerimiz için kullanılıp tükenmiştir. İşte kahvaltı bu hâldeki organizmanın ilk yakıtıdır. Bu yakıt, gün boyu sürecek fizîkî ve zihnî faaliyetler için gerekli enerjiyi sağlayacaktır.
Kahvaltı Yapılmazsa Ne olur?
Kahvaltı ihmal edilince, metabolizma (vücud sistemi) bir sonraki öğünde bir nevî intikam alır. Yarın, aynı işlerin başına gelebileceğini düşünerek bir “savunma mekanizması” geliştirir. Bu koruma sistemi yoluyla, öğle vakti ne yenilirse yağa dönüştürerek depolar. Bunun sonucunda da kahvaltı yapmayanlarda obeziteye varan şişmanlık problemleri daha sık görülür.
Ayrıca öğleye kadar açlık duygusu, baş dönmesi ve uyuşukluk meydana getirebilir. Bu durumda kişi, canının her çektiğini hızla yiyerek sindirim sisteminin ritmini bozar. Hiç kuşkusuz, bu besinler içinde çikolata, gofret, bisküvi vs. başı çeker. Böylece diş çürümelerine de dâvetiye çıkarmış oluruz.
Kahvaltının Zamanı ve Faydası
Uyandıktan bir saat sonrası, kahvaltının en uygun vaktidir. Hazret-i Ali (ra)’ın bu konuyla ilgili bir sözü nakledilir:
“-Uzun ömürlü olmak isteyen, sabah yemeğini erken yesin.”
Erken kahvaltı, özellikle çocukların yeterli ve dengeli beslenmelerini sağlamakla birlikte onların bağışıklık sistemini de güçlendirir. Düzenli kahvaltı yapan öğrencilerin derslerdeki fizîkî ve zihnî performansı daha yüksektir. Öğrenme ve kavrama kapasiteleri de daha ileri düzeydedir. Düzenli kahvaltı yaşlanmayı da geciktirir. Yaşlılık döneminde görülmesi muhtemel, bellek (hâfıza) ve algı kusurlarıyla kas zayıflıklarını da engeller.
İdeal Bir Kahvaltı Nasıl Olmalıdır?
Hücrelerin yapılandırılması ve onarılması için gerekli protein, enerji yakımı için karbonhidrat, sağlıklı sindirim işleyişi için lif, kemiklerin sağlamlaştırılması için kalsiyum, kırmızı kan hücreleri ve vücuttaki oksijen dönüşümü için demir, bağışıklık sistemi için vitamin ve mineral ihtiyaçlarını karşılayacak vasıfta olmalıdır.
[…] arasında ya acele ile işe ya da okula gidildiğinden kahvaltıya yeterince önem verilmiyor. Oysa kahvaltı altın değerinde bir öğündür diye söylüyor […]