Geçtiğimiz hafta, Multipl Skleroz Derneği tarafından konuşmacı olarak katıldığım konferansa dair bazı izlenimlerimi de sizlerle paylaşmak isterim. Öncelikle biraz MS hastalığından bahsetmekle başlayalım. Türkiye, bu hastalığı Serdar Ortaç’ın yakalandığı hastalık olarak tanıdı. Hastalığın neden ortaya çıktığı, genetik mi yoksa çevresel faktörlere mi bağlı olduğu konusunda hala bir belirsizlik var. Hastalık yaşam boyu süren kronik bir özelliğe sahip.

Multipl Skleroz Hastalığının Psikolojisi

Hastalar, tanı konulmasının ardından ilk olarak bir şok evresi yaşıyorlar. Bu şok durumu, hastalığı bilmemekten ve oluşan belirsizlikten kaynaklanıyor. İkinci evre inkar evresi. İkinci aşamada hastalar durumu kabullenemiyorlar ve doktorların yanlış bir tanı koyduğunu düşünme eğilimine giriyorlar. Üçüncü evre öfke evresi. Burada hasta “Neden ben?” sorusunu soruyor. “Dünyada bunca insan varken neden ben?” duygusu evreye hakim oluyor. Dördüncü olarak bir pazarlık evresi başlıyor. Bu evrede “Eğer doktoru dinlersem bu hastalık bana zarar vermez.” şeklinde düşünülmeye başlanıyor. Beşinci evre depresyon-kaygı evresi. Bu evrede hasta “Bana ne olacak, çocuklarıma ne olacak, ben şimdi ne yapacağım.” Duygularıyla yüksek bir anksiyete ve gerginlik yaşıyor. Son evre ise kabullenme ve mücadele evresi. Hastalar bu evrede durumu daha açık ve net değerlendirebilir, çözüm yollarını fark eder, hastalığı yaşamının önündeki bir engel olarak görmemeye başlar. Hasta, doktorların tavsiyelerine uyum gösterir. Hastalığa rağmen, hayata sıkı sıkıya tutunma ve güçlü bir şekilde mücadele etme davranışları baş gösterir. Tabi her hastanın hastalığa uyum sağlama, kabul etme, hastalıkla mücadele etme düzeyleri ce süreçleri birbirinden farklıdır. Hastalığın pek çok insanda farklı şiddetlerde görüldüğü de unutulmamalıdır.

MS hastaları için en önemli şey; bu hastalıkla psikolojik ve fiziksel olarak nasıl baş edecekleridir. Paniğe kapılmadan hastalıkla ilgili doğru bilgiler almak, doktor yönlendirmelerine sadakat göstermek hastalığı yönetmek açısından oldukça önemli.

Hastalıkla Mücadele Etme Sürecinde Neler Yapılmalı?

• Hastalık, sizi diğer insanlardan daha değersiz kılmaz. Pek çok hasta, hastalığa yakalandıktan sonra kendilik değerini kaybetmekte ve kendini değersiz olarak algılamaktadır. Halbuki bu yanlış bir inançtır. Siz hala çok değerlisiniz ve her şeyin üstesinden gelebilecek güce, inanca sahipsiniz. Önce kendinize ve başaracağınıza güvenin.
• Hastalığınızı başka insanlarla paylaşıp paylaşmamak sizin tasarrufunuz. Bu kararına kimse karışamaz. Ancak herhangi bir durumda yakınlarınızın size daha doğru yardım edebilmesi için çevrenizle paylaşmanızda hiçbir sakınca yok. Üstelik paylaştıkça yüklerinizin artmak yerine azalacağını göreceksiniz.
• Herkes sizi anlamayabilir. Bu her zaman böyledir. Bu nedenle sizinle aynı hastalığı paylaşan insanlarla bir araya gelmek sizin kendinizi daha iyi hissetmenizi, duygularınızı paylaşmanızı ve rahatlamanızı sağlayacaktır.
• Konuşma ve terapi sizi daha güçlü kılacaktır. Bu tür hastalık durumlarında, kişilerin bireysel olarak kendini açması, uzman bir kişiden yardım alması, bu süreci daha normalleştirerek kişinin durumu daha iyi değerlendirmesini ve ruhsal bütünlüğünü korumasına yardımcı olacaktır.
• Hasta kadar bu durumdan hasta yakınları da etkilenmektedir. Tanı konulmasından itibaren eşiniz, çocuklarınız da artık bu sürecin bir parçasıdır. Onlara bu durumu anlatmalı, yakınlarınızı bu konuda eğitmeli ve zorluklarla sadece sizin değil, onların da mücadele ettiğini fark etmelisiniz. Aynı zamanda hasta yakınları da olumsuz bir tavır içine girmekten kaçınmalı ve hastaya destek olmalıdır. İnsanı en çok iyileştiren bu destektir.
• Hangi türde olursa olsun bir hastalığa uyum göstermek kolay değildir ve zaman alabilir. Bu konuda sabırlı olmak, amaçtan sapmamak ve tünelin karanlığa değil de, tünelin sonundaki ışığa odaklanmak, bir Polyanna değil belki ama en azından optimist olmak süreci daha kolay yönetmeyi sağlayacaktır.

Psikolojik Danışmanlık & Aile Danışmanlığı üzerine ayrıntılı bilgi almak için:
Telefon: 0 533 692 3411
www.cozumpsikoloji.com