Oruç, insanın yemeden içmeden kesildiği, elini, dilini, gözünü, kalbini, ruhunu ve diğer tüm maddi ve manevi uzuvlarını haramdan ve harama götüren yanlışlardan sakınmasına bir vesiledir.

Yüce Rabbimiz buyuruyor ki:

“Ey iman edenler! Oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı ki, (Nefsinizin gayr-i meşru ve aşırı arzularına karşı) Allah’ın koruması altına girip takvaya ulaşabilesiniz.”

Bakara 2/183

Ayette işaret edilen ‘sizden öncekiler‘den maksat sadece Yahudi ve Hristiyanlar değildir. Belki Hz. Adem’den beri yeryüzüne gelen bütün insanlar kastedilmektedir zira dinler tarihi hemen hemen bütün dinlerde bir nevi orucun varlığını ortaya çıkarmıştır.

Ramazan Orucu

Ramazan orucu, hava açık olunca hilali görmekle, hava tozlu ve bulutlu olunca Şaban ayını otuz güne tamamlanmakla farz olunur. Çünkü Allah Teala:

“Sizden her kim Ramazan ayında bulunursa oruç tutsun.”

Bakara, 2/ 185

Hz. Peygamber (sav) de bir Hadis-i Şeriflerinde:

“Hilali görünce oruç tutun, hilali görünce oruç bozun. Eğer hava bulutlu olursa Şaban ayını otuza tamamlayın.”

Buhari ve Müslim

Oruçta Niyet

Oruca kalp ile niyet yeterlidir. Sahura kalkmakta bir niyettir ve niyetin dil ile yapılması mendubtur.

Ramazan orucu, tayin edilmiş adak ve mutlak nafile oruçlar için niyetin vakti, güneşin batışından başlayarak kaba kuşluğa kadar devam eder. Bu zaman içinde niyet edilebilir. Fakat güneş batmadan önce veya tam istiva (Güneşin tepe noktasına geldiği) zamanında veya ondan sonra akşama kadar hiç bir oruca niyet edilemez. Böyle niyet hususunda ikamet eden-misafir, sağlıklı -hasta olanlar eşittir.

Ramazan orucu, belirlenmiş adak, herhangi bir nafile oruç mutlak bir niyet yeterlidir. “Yarınki günün orucunu tutmaya, yarın oruç tutmaya” diye niyet edilebilir.

Ramazanın her günün için ayrıca bir niyet gerekir. Çünkü araya geceler girmektedir. Her günün orucu başlı başına bir ibadet olduğu içindir ki bir günün orucundaki bozukluk, diğer günün sıhhatine engel olmaz.

Bir kimse Ramazan ayında başka bir vacip oruca niyet edecek olsa o kimse Ramazan orucuna niyet etmiş sayılır. Bu konuda iki imama göre, ikamet eden ile misafir arasında fark yoktur. İmam-ı Azam’a göre misafir olunca niyet ettiği vacip için oruçlu bulunmuş olur. Çünkü misafirin Ramazan orucu tutma mecburiyeti yoktur.

Bir kadın henüz adet içinde iken geceleyin oruca niyet edip, fecirden önce temizlenecek olsa orucu sahih olur.