Ortoreksiya Nervoza; Yunanca “Ortho” yani “Doğru” kelimesinden türemiş yepyeni bir yeme bozukluğunun adıdır.
Aşırı ve abartılı sağlık endişesine yol açan, hormonsuz, katkısız besin tüketme obsesyonu yani sağlıklı beslenme takıntısı olarak da bilinen ortoreksiya psikolojik bir bozukluktur. Çünkü ortoreksiyada sağlıklı beslenme saplantılı hale gelmiş ve kişinin gündelik hayatını, duygu durumunu, sosyal hayatını etkilemeye başlamıştır.
Bu kişiler;
– Yiyeceklerinin saf, katkısız ve işlenmemiş olması için gereğinden fazla çaba gösterirler.
– Çoğu vejetaryen beslenmeye yönelmiş durumdadır.
– Sebze ve meyveyi çiğ yemeye gayret ederler.
– Yiyecekleri yemekleri, menülerini çok önceden (neredeyse 1 hafta önceden) planlarlar.
– Sağlıklı beslenme, besin hijyeni gibi konularda sürekli araştırma yapar, yeni yayınları takip ederler.
– Yalnızca etiket okumak için alışverişe çıkar ve saatlerce besin etiketlerini incelerler.
– Besinlerin içeriğini ve kalorilerini çok iyi bilirler.
– Sürekli sağlıklı besinler yerler fakat yeteri kadar sağlıklı beslenemediklerini düşünürler.
– Dışarıda yemek yemekten kaçınırlar.
1997’de ilk olarak Steve Bratman tarafından tanımlanmıştır. Steve Bratman’ın ortoreksiya testine göre kişiler kendilerinde bu durumun varlığını daha kolay anlamaya başlamışlardır. Buna göre;
1. Günde 3 saatten fazla zamanınızı beslenmenizi düşünmeye ayırıyor musunuz?
2. Yemeklerinizi günler öncesinden planlıyor musunuz?
3. Beslenmenizin kalitesi artarken, yaşamınızın kalitesi azaldı mı?
4. Yediklerinizin besin değerleri, sizce beslenme zevkinden daha mı önemli?
5. Kendinize karşı hoşgörünüz son zamanlarda azaldı mı?
6. Sağlıklı beslenme kararlılığını kendinizi daha çok beğenmenizi sağladı mı?
7. Sevdiğiniz, keyif aldığınız besinlerden vazgeçip yerine sağlıklı besinler koydunuz mu?
8. Beslenme düzeniniz, sizi aile ve arkadaşlarınızdan uzaklaştıracak derecede etkiliyor mu?
9. Sağlıklı beslenme düzeninden biraz uzaklaşınca, suçluluk duyuyor musunuz?
10. Sağlıklı beslendiğinizde kendinizle barışık oluyor ve sağlığınızı iyi kontrol edebildiğinizi düşünüyor musunuz?
Bu 10 sorudan 4-5 tanesine evet diyorsanız önlem alma zamanı gelmiş demektir. Bu durumda sağlıklı beslenmek için bir diyet uzmanından destek alınmalı ve işin takıntı kısmından uzak durmak hedeflenmelidir.
Eğer bu sorulardan neredeyse hepsine evet diyorsanız mutlaka bir psikiyatri uzmana danışarak durum daha da ciddileşmeden obsesyon boyutu kontrol altına alınmalıdır.
Yorumlar