Fobi, nesne veya durumun oluşturduğu tehlikeye orantısız yoğun bir şekilde, aşırı ve mantık dışı korku ile karakterize edilen bir kaygı bozukluğudur. Pek çok farklı şekillerde de görülebilir. Fobiler bazen yaşam ve ruh bütünlüğünü ciddi oranda hasara uğratan sonuçlara da neden olabilir. Bu kaygı bozukluğunun günlük hayatta sıkça dillendirilen türlerinden biri de uçak fobisidir. Hepimizin mutlaka yakın çevresinde uçaktan korkan kişiler bulunmaktadır. Peki uçak fobisi yenilebilir mi, uçak fobisini ortadan kaldırmak için neler yapılabilir?

Yaşadığımız yüzyılda ulaşım araçları içinde en güvenilir ve en hızlı olan araç şüphesiz ki uçaklar. Uçakla seyahat ediyorsanız ortalama bir saat içinde Türkiye’de yaşadığınız şehirden başka bir şehre gidebilir veya ülke değiştirebilir hatta kıtalar arası yer değiştirebilirsiniz. Bu elbette muazzam bir kolaylık. Ancak bazı insanlar için ise kaygı sebebi. Sayısı azımsanmayacak pek çok insan, ciddi boyutlarda uçma korkusu yaşadığı için uzak şehirlerde yaşayan yakınlarını ziyaret edemiyor ya da çok daha zahmetli ulaşım yollarını tercih etmek zorunda kalıyor. Bizimde klinik süreçte karşılaştığımız böyle vak’a örnekleri elbette oluyor. Çoğu insan hiç uçağa binmemiş olsa dahi uçaktan şiddetle korkuyor. Bazıları ise bir uçak seyahatinde yaşadıkları türbülans nedeniyle bir daha uçağa binemiyor.

Hiç uçağa binmeyen bir insanın uçaktan korkması size tuhaf gelebilir. Ancak insanlar yaşama dair pek çok olumlu veya olumsuz duyguyu başkalarını gözlemleyerek veya model alarak öğreniyorlar. Annesi uçağa binmekten korkan bir çocuğun da uçak korkusu olabile ihtimali çok yüksek. Bazen de sinema filmlerinden etkilenerek de korkular oluşabiliyor. Örneğin, içinde uçak kazası geçen bir film izleyen kişi, bu durumu zamanla kendi içinde fobik hale getirebiliyor. Uçağa hiç binmemiş fakat uçak fobisi olan kişilerin yaşadığı kaygı düzeyi, uçağa binmiş ve uçak deneyimi sırasında türbülans veya başka bir olumsuzluk yaşayan insanlarınkiyle neredeyse aynı. Sonuçta ciddi bir korku oluşuyor ve bu korku yaşamı olumsuz etkiliyor. Bazı durumlarda ise insanlar uçakla seyahat ediyor ancak seyahat sırasında ciddi anksiyete hali yaşıyor. Uçak yolculuğu, bazı vak’alarda panik bozukluğu da tetikliyor. Sadece Amerika’da, aviofobi olarak da adlandırılan uçak korkusu yaşayan 25 milyon insan olduğu biliniyor. Türkiye’deki rakamlar net değil. Ama sayı çok düşük olmasa gerek.

Daha önce basit bir fobi olarak adlandırılan özgül fobiler, belli bir nesne veya durumun (uçak, yükseklik, örümcek) beklenmesi veya maruz kalınması tarafından tetiklenen belirgin, sürekli ve mantık dışı korkular ile karakterize edilir. Yaşanılan özgül fobiler, kültürden kültüre de farklılık gösterebiliyor. Bazı durumlarda insanlar fobilerine sebep olan şeyi hatırlamaz. Fobilerin ortadan kalkması çok kolay değildir. Her fobi mutlaka bir klinik tedavi gerektirir. İyi bir psikoterapi ve bazen de ilaç tedavisi fobilerin ortadan kaldırılmasına büyük ölçüde yardım eder.

Uçak Fobisini Ortadan Kaldırmak İçin Neler Yapılabilir?

• Kişiye korkutucu düşüncelerini kontrol etmek ve uçakla ilgili tehlikeli düşünceleri yok etmek konusunda yardım edilebilir. Örneğin, kişinin uçakta bir ses duyduğunda bunun bir aksiliğe işaret ettiği yönündeki düşünceleri değiştirilebilir.
• Nefes terapileri ile kişilerin uçak korkularına destek olunabilir.
• Çoğu zaman sert bir yöntem olsa da özellikle travmatik fobilerde maruz bırakma yöntemi uygulanabilir.
• Teknolojinin gelişmesiyle birlikte sanal gerçeklik terapilerinin faydalarından yararlanılabilir. Sanal gerçeklik terapisi bir simülasyon sistemidir ve aynı zamanda karşı karşıya getirme yöntemi gibi de düşünülebilir.

Hayatın içinde korkuların sizi yönetmesine izin vermeyin. Mücadele edin, çaba gösterin. Çünkü korkular, yaşamı “yaşanmaz” kılar ve ruhsal iyilik halinize zarar verir. Uçaklara gelince… Yapılan istatistikler, insanlığın elinden çıkan en güvenli ulaşım araçlarından birinin havayolu olduğunu gösteriyor. Dünyanın tüm ülkelerinden her gün kalkan uçakların düşme ihtimali oldukça düşük. Eğer böyle bir korkunuz varsa, bu korkunun üstesinden gelecek güç yine siz de. O yüzden keyfini çıkarın.

Mutlu bir hafta olsun.

Sevgilerimle..